Հայ ինքնությունը և պետականությունը. Փաշինյանի պատմական դիտարկումները

Հայ ժողովրդի ինքնությունը և պետականությունը անքակտելի կապ ունեն, որը հազարամյակներ շարունակ ձևավորել է մեր ազգային գիտակցությունը: ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը իր հերթական դասախոսության ժամանակ կարևոր նկատառումներ է արել հայկական ինքնության առանցքային սյուների մասին:

Ինքնության երեք հիմնական սյունները

Փաշինյանը նշել է, որ հայկական ինքնության մասին խոսելիս առաջին հերթին հիշում ենք երեք բան՝ հայոց գրերը, քրիստոնեությունը և Հայ առաքելական եկեղեցին: Այս երեք առանցքային սյունները մենք ձեռք ենք բերել պետության շնորհիվ և պետական որոշումների արդյունքում:

«Ինչու՞ ենք մենք քրիստոնյա, որովհետև Տրդատ մեծ թագավորը առավոտյան վերակացել և հրովարտակ է ստորագրել, որ մենք այլևս քրիստոնյա ենք», ասաց վարչապետը:

Մեսրոպ Մաշտոցի պետական առաքելությունը

Հայոց գրերի ստեղծման պատմությունը նույնպես վկայում է պետական որոշումների կարևորության մասին: Մեսրոպ Մաշտոցը և Սահակ Պարթևը դիմել են Վրամշապուհ արքային՝ հայտնելով, որ քրիստոնեությունը չի տարածվում ժողովրդի մեջ հայերեն Աստվածաշնչի բացակայության պատճառով:

Վրամշապուհ արքան անձամբ է դուրս եկել թափորի գլխավորությամբ Մեսրոպ Մաշտոցին դիմավորելու, երբ նա վերադառնում էր առաքելությունը կատարած: Այս դրվագը ապացույց է, որ Մեսրոպ Մաշտոցի առաքելությունը պետական առաքելություն էր:

Հայ առաքելական եկեղեցու անկախությունը

Հայաստանյայց առաքելական Սուրբ եկեղեցին աշխարհի անկախ եկեղեցիներից մեկն է: 373 թվականին Պապ թագավորը որոշեց, որ այսուհետև Հայ առաքելական եկեղեցու առաջնորդը կընտրվի տեղում՝ հայաստանցիների կողմից:

«Մենք անկախ պետություն ենք, ինչու պետք է մեր կաթողիկոսին նշանակեն Կեսարիայից», ասել էր Պապ թագավորը:

Պետականության և ինքնության միասնությունը

Փաշինյանը ընդգծել է, որ 301 թվականից առաջ էլ հայերը հայ են կոչվել՝ իրենց պետության քաղաքացիիների, թագավորների հայ լինելու և երկրի Հայաստան լինելու պատճառով:

«Մեր պետությունը մեր ինքնությունն է և մեր ինքնությունը մեր պետությունը», ասաց վարչապետը, որը արտահայտում է հայ ժողովրդի պատմական և մշակութային ժառանգության խորքային էությունը:

Այս դիտարկումները հիշեցնում են, որ հայ ինքնությունը հազարամյակներ շարունակ ձևավորվել է պետական կամքի և ազգային գիտակցության միասնական ներգործությամբ: